Fryslân

Je kent ze allemaal wel: de opiniepeilingen binnen de politiek. Niet alleen de zetels van de politieke partijen zijn een bron van peilingen, maar bijvoorbeeld ook het vertrouwen in de politiek en de overheid. Met name de laatste jaren wordt het vertrouwen in de politiek en de overheid regelmatig gepeild. Waarom dit zo vaak gebeurt is omdat de cijfers niet positief zijn. En hoe accuraat is die peiling als het vertrouwen het grootste is bij leden of aanhangers van de partijen die samen een coalitie vormen en daarmee de dienst uitmaken? In mijn ogen verdien je pas vertrouwen als je je belofte naar je kiezers nakomt en de punten in je verkiezingsprogramma niet alleen opschrijft voor mooie schijn, maar inderdaad ook echt worden uitgevoerd.

In Friesland heeft de coalitie van BBB, CDA, FNP en CU zich in hun bestuursprogramma “Oparbeidzje foar Fryslân” voorgenomen om te werken aan het vertrouwen in de politiek en de overheid. In het bestuur programma staat daarover: “De vraagstukken willen we oppakken in samenwerking en verbinding met de mienskip.” En inderdaad zijn er aardig wat gesprekken geweest en dat gaf de mienskip moed. De moed van de mienskip daalde echter zeer snel weer, want de uitkomsten van de gesprekken met de mienskip waren niet terug te vinden in de uitgewerkte beleidsplannen.

• De jagers voelden zich niet goed gehoord betreffende de ganzenoverlast,
• De LGBTQIA+ gemeenschap voelt zich niet gehoord betreffende het regenboogbeleid, wat na vele protesten in een volle commissiezaal toch werd weggevaagd.
• Alle cultuurorganisaties voelen zich niet gehoord betreffende het nieuwe cultuurbeleid met ettelijke bezuinigingen tot gevolg.
• Om te eindigen met de bezuinigingen binnen de mienskip die bij veel vrijwilligers een grote doorn in het oog is.

Dit roept veel vragen op en heeft tot gevolg dat het vertrouwen in de overheid niet groeit maar afneemt door alle keuzes die dit college en deze coalitie maken. Dit is een doelstelling die deze periode niet gehaald gaat worden. Want mensen betrekken bij vraagstukken schept verwachtingen. Verwachtingen, dat de mienskip gehoord wordt en meegenomen wordt in het nieuwe beleid. Nu is het alleen luisteren wat er leeft, maar toch gewoon de eigen zin doordrijven.

Ook binnen Provinciale Staten zelf heerst er onvrede. De oppositie voelt zich niet serieus genomen, niet gehoord en voelt zich volkomen overbodig. Het samenspel van de coalitie en de oppositie is alles behalve evenwichtig. Deels heeft dit te maken met het naar zich toetrekken van vele taken door Gedeputeerde Staten, waardoor Provinciale Staten zich dus volledig buitenspel gezet voelt. Het zou Gedeputeerde Staten sieren als ze de Provinciale Staten meer betrekt bij het beleid en niet alles had vastgeklonken in het coalitie akkoord. Meerdere handreikingen van de oppositie hebben geen effect en de oppositie vraagt zich niet zelden af waarom ze nog aanwezig zijn en wat de meerwaarde van hun aanwezigheid is op het beleid zoals het gevoerd wordt door Gedeputeerde Staten. Neem daarbij de summiere gegevensverstrekking betreffende de grote beleidsstukken zoals de begroting, het jaarverslag en de bestuursrapportage en je begrijpt dat Provinciale Staten totaal geen zicht heeft op wat er gebeurt en kan het haar controlerende rol niet uitvoeren.

Dus: hoezo werken aan vertrouwen in de politiek en de overheid? Vertrouwen begint met openheid, eerlijkheid en terugkoppeling. Vertrouwen krijg je door in gesprek te gaan als het beleidsstuk anders wordt dan de uitkomst van eerdere gesprekken. Uitleg over hoe en waarom, waardoor je verantwoording aflegt en een ieder zich gehoord voelt, maar best begrijpt dat niet alles gerealiseerd kan worden. Dus hou de lijnen open en stel je open en eerlijk op. Ja, daar maak je jezelf kwetsbaar mee, maar schept wel vertrouwen.

Jolanda van Overhagen, commissielid SP Statenfractie Fryslân