Fryslân

Bij de behandeling van de begroting in de vergadering van Provinciale Staten op 04 november jl. was de SP-fractie onaangenaam verrast over de extreem hoge kosten van een financieel adviesbureau dat heeft geadviseerd bij de oprichting van de holdingmaatschappij Falcon en verkoop van Nuon. Falcon is opgericht ten behoeve van een eventuele lening door de Provincie Fryslân en, naar nu blijkt, de verkoop van Nuon.

Het adviesbureau is onder andere ook een private equity firm. Bij het adviesbureau heeft de SP tijdens de oprichting van Falcon al grote vraagtekens geplaatst omdat het vestigingen had of heeft in een bekend belastingparadijs als Curaçao, een kantoor in Londen waarvan niet bekend is of het bemand wordt of niet en waarschijnlijk een kantoor aan huis in Nederland. De vestiging in Curaçao werd destijds beheerd door een trust die bekend stond als regelaar en bestuurder van brievenbusmaatschappijen. Bij de Kamer van Koophandel stond het aantal personeelsleden van het adviesbureau op één persoon. Bij de oprichting van Falcon heeft de SP ten stelligste afgeraden en gewaarschuwd dat een overheid, dus ook de provincie Fryslân, zich niet in dient te laten met speculatie en met adviesbureaus en/of private equity firma’s die bekend staan als haaien in de beleggingswereld en zich laten registreren in belastingparadijzen met het doel om belastingen te kunnen omzeilen.. In het geval van het adviesbureau van Falcon heeft fractievoorzitter Ad van de Kolk de toenmalige gedeputeerde Ploeg en de Provinciale Staten over het bovenstaande ingelicht en met klem gewezen op de vraagtekens bij het adviesbureau en op het feit dat dit soort bureaus niet uit zijn op het algemeen belang maar op het verrijken van zichzelf. Van de Kolk: “Wij hebben in 2005 al gewaarschuwd dat de kosten van het adviesbureau misschien wel op vijf miljoen zouden uitkomen. Dit is toen naar beneden gepraat door GS die beweerden dat de beloning aanzienlijk lager zou liggen. Nu blijkt dat het bureau er vandoor gaat met meer dan 7 miljoen en willen GS er nog niet over praten of verantwoordelijkheid over afleggen.”
Ook heeft de SP in 2006 middels schriftelijke vragen aangedrongen op het vinden van een andere adviseur vanwege de veranderde positie van Falcon en de positie van het toenmalige adviesbureau daarin.
Op de laatste Statenvergadering heeft ze gevraagd naar een specificatie van de hoeveelheid tijd en aard van het werk dat dit adviesbureau heeft verricht voor dit enorme bedrag. Dit om te kunnen begrijpen wat de verhouding is tussen verricht werk en beloning, iets dat nu niet wordt gegeven. Het commentaar van GS is dat de beloning “normaal” is en een gedetailleerde toelichting niet nodig is gezien de “aard van de werkzaamheden en de manier waarop dingen gaan op dit niveau.”
De fractie wil graag boven tafel krijgen hoe Gedeputeerde Staten een en ander hebben gevolgd en of ze vinger aan de pols hebben gehouden, of dat ze dit bureau volledig de vrije hand hebben gegeven. Een andere vraag is of door anders te handelen de beloning niet zo extreem hoog had hoeven worden en of Gedeputeerde Staten daar rekening mee hebben gehouden. Een andere vraag is waarom onderbouwde waarschuwingen van de SP destijds van tafel zijn geschoven.
De fractie diende daartoe via een motie een verzoek in om een onderzoek te gaan doen. Dit werd botweg geweigerd, zowel de Gedeputeerde als door de collegepartijen PvdA, CDA en CU.
Fractievoorzitter Ad van de Kolk: “Dit is tekenend en men vraagt zich af of er dingen spelen die het daglicht niet kunnen verdragen. Waarom zo’n onderzoek anders weigeren waarin simpelweg duidelijkheid kan worden geschapen? De verklaring van Gedeputeerde Galema dat er een soort van vaag staatje komt met verrichte diensten van het adviesbureau en dat het van “onschatbare waarde” is voor Fryslân, is natuurlijk volstrekt onvoldoende. Het feit blijft dat er een persoon in de vorm van een adviesbureau vandoor kan gaan met meer dan 7 miljoen euro en zich daartoe klaarblijkelijk niet of nauwelijks hoeft te verantwoorden. Dat is zeer zorgwekkend en misschien wel tekenend voor veel transacties in overheidsland. Niet alleen in Fryslân dus. De SP vindt deze graaierij niet normaal en wil in ieder geval onderzoek om herhaling te kunnen voorkomen. Als een gewone burger ook maar een tientje over de schreef gaat is de controle streng en wordt steeds strenger. Er zitten dan direct verschillende instanties bovenop die meestal meteen klaarstaan met allerhande sancties vanuit strikte bureaucratische regels. Maar als het in dit land over een miljoen of meer gaat, is dat allemaal niet meer nodig blijkbaar en wordt men gewoon “vertrouwd” zonder daar alles in drievoud voor hoeven te overleggen. Dat bestempel ik niet alleen als oneerlijk maar ook als hypocriet en onacceptabel.”