Fryslân

Bijdrage algemene beschouwingen n.a.v. de kadernota 2013 door fractievoorzitter Jos van der Horst:

Wat moet dit een martelgang geweest zijn voor het college, deze kadernota. Ten eerste moest de bespreking al uitgesmeerd worden over twee commissie, omdat we met zijn allen een andere martelgang moesten ondergaan namelijk de nederlaag van Oranje tegen Duitsland. Blijkbaar was de bedenktijd voor de tweede termijn voor beide partijen te lang want de hakken gingen goed in het zand na de schorsing van een week. De conclusie was dat er eerst beslist moest worden over het spoor Heerenveen-Groningen en dat hebben we vandaag alsnog ingehaald.
Heeft deze kadernota dan aan helderheid gewonnen? De fractie van de SP waagt dat te betwijfelen. Er blijven nog teveel zaken in het luchtledige hangen. Daar heeft niet alleen het college schuld aan, ook het rijk doet een duit in het zakje. Door de val van het kabinet zijn een groot aantal zaken op de lange baan geschoven en dat maakt het regeren van deze provincie er ook niet gemakkelijker op, dat zijn wij ons ook zeker bewust. Toch wil de fractie van de SP opnieuw benadrukken dat ook nu weer de volledige focus op stenen en beton ligt, of asfalt en glasvezel, wat u wilt. De woorden “mensen”, “inwoners”, “ouderen” of “burgers” komen nauwelijks voor in deze kadernota.

De eerste zin in deze kadernota over economie luidt als volgt: “Met ons economisch beleid streven we welzijn en welvaart na voor de hele Friese samenleving”. Dit staat in schril contrast met de projecten die voorgesteld worden. Die zijn allemaal gericht op groot, technisch, topsectoren, enz. De werkloosheid is echter onder de laaggeschoolden nog steeds het allerhoogste. Waar moeten we het streven naar welzijn in het voorgestelde beleid zien?
Vooruitlopend op de takendiscussie richt deze nota zich voornamelijk op economie en infrastructuur, waarbij de fractie van SP het erg eens is met het college als het gaat om de conclusie dat "dergelijke overheidsbezuinigingen in een krimpende economie de economische krimp vaak versterken". Laatst genoemde bezuinigingen zijn wel rijksbezuinigingen die zijn weerslag weer zal hebben op de overheden die daar onder liggen en dat doorbreekt deze overheid ook niet, zoals het zich laat aanzien. Blijft een kadernota liggen met veel meer onzekerheden dan ons lief is en daar zullen dan ambities tegenover moeten staan die de lading dekken We denken dat er zo hier en daar wel met erg ruime hand geïnvesteerd wordt. Overigens hoeft dit niet erg te zijn, ware het niet dat er over de besteding van bepaalde gelden afspraken gemaakt zijn die nu wel erg opgerekt worden. Wellicht moeten we de discussie over de criteria voor de besteding van de NUON gelden nog maar weer eens opnieuw voeren in deze Staten. Temeer omdat de tijd dringt in verband met het schatkist bankieren. En wat de SP betreft met het accent op mens en natuur.(motie)
Als we het dan toch over natuur hebben: We hebben maar één schatkamer en dat is onze natuur. Dit college zet deze schatkamer in de uitverkoop. Al geeft zij aan wel te willen investeren in het Grien Manifest als er geld beschikbaar is; zij zoekt niet naar geld. Kortom: mooie woorden, geen euro’s voor natuur.
De dans om de gelden die vrijvallen nu het spoor tussen Heerenveen Drachten en Groningen niet doorgaat is al een tijdje in de media aan de gang. Daar hoef je niet veel voor te doen. Maar als dat betekent dat er bezuinigd moet worden op verkeer en vervoer en dat het geld als het ware in de Centrale As en de N381 gestoken wordt dan moeten wij toch de vinger opsteken. De SP zou er van harte voor willen pleiten een gedeelte van dit geld in te zetten voor de dunne buslijnen in Fryslan. Openbaar Vervoer inruilen voor asfalt is voor ons geen optie!
Als we het hebben over kwaliteitsverbetering van de bedrijventerreinen en het risico van aanvullende middelen uit het REP heeft de fractie van de SP het volgende te zeggen: Minder doen en minder geld is slecht voor Fryslân en bedrijven Zo komen er alleen maar meer zichtlocaties bij en verpauperen de oudere terreinen en moeten op den duur ook die gronden afgewaardeerd worden, wat weer een nadeel is voor de gemeenten. Ons voorstel zou zijn om de middelen te gebruiken voor het promoten van coöperaties van bijvoorbeeld ZZP’ers en te koppelen aan de herinrichting van de terreinen. Hierbij kan worden meegenomen dat er duurzaam wordt gerenoveerd, kleinschalige energieopwekking, energiebesparing en zonnepanelen, het kan allemaal meegenomen worden. (motie)
De takendiscussie kan volgens de fractie van de SP ook nog wel enige invloed hebben op deze nota en dan hebben we het over onder andere Boppeslach waar wij overigens van mening zijn dat dit project eerder verlengd dan gestopt moet worden, aangezien gemeenten ook al op dit vlak aan het snijden gaan. Overigens is het zo dat de fractie van de SP zich heeft laten ontvallen dat naar aanleiding van de transitie van het sociaal beleid de takendiscussie bijna overbodig zou zijn. Deze uitspraak moet ik hier wel enigszins nuanceren. De discussie moet breder getrokken dan alleen het sociaal beleid want niet alleen Boppeslach maar ook UCF en campus het Bildt raken deze kerntakendiscussie en daar zullen we het juist wel over moeten hebben.
Het Doefonds. Ik loop even met u door het businessplan van het Doefonds. Het Doefonds richt zich niet op zeer klein noch op groot. Ook ziet de provincie geen taak voor bedrijven die louter lokaal werken. Er zijn in totaal zo'n 38.000 bedrijven actief in Fryslan. Van dit totaal blijven er met de gegeven criteria niet meer dan 200 a 300 bedrijven over die willen innoveren en niet in hun kapitaalbehoefte kunnen voorzien. 8 Miljoen voor 200 a 300 bedrijven. Dat is toch veel te weinig voor de rest?
Bovendien wordt de lokale economie met dit fonds niet geholpen. Het versterken van de lokale economie houdt het geld langer in de regio, houdt werkgelegenheid in de regio, bespaart tijd en energie wat betreft transport, vergroot de diversiteit en daarmee de stabiliteit en zorgt voor een binding tussen bedrijf en regio. De tekst in de kadernota klopt ook niet met de tekst uit de voortgangsnotitie Doefonds. In de Kadernota staat: Wij ondersteunen vooral initiatieven die leiden tot toename of behoud van werkgelegenheid en een aantrekkelijker woon- en vestigingsklimaat. In de voortgangsrapportage staat hier niets over!
Het gaat in de kadernota over een enorme hoop geld en daaromheen zijn een aantal onzekere kaders geplaatst. Daarom proberen we er wat van te maken, met de takendiscussie nog in het verschiet en de ontelbare moties en amendementen die dit stuk weer uitlokt wordt het er niet eenvoudiger op. Goede besluitvorming hoeft niet altijd via de weg van de consensus te gaan er mag ook wel eens overtuigd NEE of JA gezegd worden!