Fryslân

Gedeputeerde Staten van De provincie Fryslân hebben het voorstel van de SP Statenfractie overgenomen om de Stichting Netwerk Duurzame Dorpen, die dorpen en wijken helpt duurzaam te worden, structureel te ondersteunen met €200.000 per jaar. Ook nemen GS het voorstel van SP over om energie van Fryske energiecoöperaties af te nemen, zogenaamde Mienskipsenergie. Een mooie stap in een fundamentele nieuwe economie waar welzijn van mens en milieu leidraad is en winst waarde wordt. Bij de behandeling van de kadernota 2018 op 21 juni 2017 beslissen Provinciale Staten over de voorstellen van het college.

Vijfendertig jaar geleden hebben we de grote uitverkoop van zeggenschap over hoe we willen samenleven in gang gezet. Post, Telefonie, Zorg, Openvaar Vervoer en energiebedrijven hebben we door privatisering op afstand gezet. De privatisering ging gepaard met deregulering, zodat bedrijven veel minder gestuurd konden worden door de overheid. Fusies maakten bedrijven ook nog eens zo groot, dat ze van de overheid gemakkelijk lage belasting konden eisen onder het mom van werkgelegenheidsbeloften. Aandeelhouderschap was de nieuwe zeggenschap waarbij sociale waarden zoals gelijkwaardigheid, solidariteit, menselijke waardigheid en milieu veel minder aandacht kregen dan winstdoelen. Bedrijven kregen het voor het zeggen in de wereld. De burger werd van medemens een consument en verloor het vertrouwen in de politiek. De macht van de multinationals werd te groot. “De economie” kreeg een grote stem en werd ondemocratisch. In deze situatie zitten we tot aan de dag van vandaag.

Hoe kunnen we van de consument weer een burger maken? Hoe kunnen we weer meer zeggenschap creëren? Volgens de SP is het antwoord dat we de economie weer moeten democratiseren. Door simpelweg de multinationals buiten spel te zetten. Door in te zetten op mienskipsenergie. Energie die een mienskip letterlijk of figuurlijk krijgt door samen te werken in een dorp of wijk. Door samen bijvoorbeeld energie op te wekken of samen een lokale voedselketen op te zetten waar rekening gehouden wordt met milieu en eerlijke prijzen. Een dorp met een veld zonnepanelen of een dorpsmolen bepaalt met haar inwoners hoe de winst verdeeld wordt. Goed voor de gemeenschap, goed voor zeggenschap, goed voor het mileu, goed voor de sociale cohesie en infrastructuur. In Fryslân zijn nu al 134 van die dorpen of wijken. Kennis over hoe je zoiets opzet wordt bewust verspreid en ondersteund door het Netwerk Duurzame Dorpen. Democratisering van de economie begint bij je eigen dorp of wijk. In Fryslân zijn we alvast begonnen. Doet u mee?

Fenna Feenstra, voorzitter SP Statenfractie Fryslân