Fryslân

In het coalitieakkoord kunnen we lezen: “Een toekomstbestendige economie is ook een economie die in harmonie is met natuur en omgeving; een duurzame economie die sociaal, ecologisch, economisch en technologisch bijdraagt aan een gezonde aarde met welvarende bewoners.” Het is een afscheid van het geloof dat streven naar individuele winst goed is voor alles en iedereen. Een mooie visie, maar alleen mooi als deze ook gerealiseerd wordt. De tussenbalans heeft ons een beeld daarvan gegeven. Maar we zijn er nog niet.

Economisch liggen we achter in Friesland. Het besteedbaar inkomen in Friesland is lager vergeleken met het gemiddelde in Nederland en er is een mismatch tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Het welzijnsniveau moet omhoog. Er is een mismatch tussen woonbehoefte en aanbod. De voorzieningen op het platteland, met name bibliotheek, theater, basisschool en OV zijn mager. Hoewel Friesland begint te bruisen op cultuurgebied sloten muziekscholen en volgen maar weinig Friezen kunstlessen. Vorige week hebben we een stap vooruit gezet in de transitie naar een duurzamer landbouw en op het gebied van duurzaamheid hebben we de eerste stappen gezet. Daar tegenover staat dat de gaswinningsplannen in deze provincie de beweging “LaatFrieslandNietZakken” met haar protestborden van hot naar her laat rennen.

Het is goed dat wij, alle 43 volksvertegenwoordigers in deze zaal, in gezamenlijkheid nieuwe plannen hebben ingediend om deze problemen op te pakken. De SP onderschrijft dan ook van harte de plannen in de kadernota voor het transitiefonds duurzame landbouw, de aanpak van de mismatch arbeidsmarkt, het verstevigen van de infrastructuur voor duurzame dorpen, de inzet op “Mienskipsenergie” en de verduurzaming van woningen. Met betrekking tot de kunstlessen geven we het college nog een kans om waar te maken wat ze ons beloofd hebben.

Een knelpunt willen we nog onder de aandacht brengen. Duurzame dorpen hebben nu veel baat bij de infrastructuur die er is, de energiewerkplaats, het netwerk duurzame dorpen maar lopen vast bij de bank als het gaat om het aanvragen van een lening. Wat ze missen is een instantie die garant kan staan. Het FSFE is daarvoor niet het middel, die is ervoor marktfalen (lees bedrijven). We dienen hiervoor samen met de PvdA een motie in.

De SP is van mening dat het van wezenlijk belang is dat duurzame initiatieven vanuit dorpen gerealiseerd worden. Niet alleen omdat als je je verzet tegen gaswinning je ook het alternatief moet organiseren maar ook omdat in dit soort dorpen het welzijn, de zeggenschap over verdeling van lusten en lasten en de sociale samenhang vergroot wordt. Een lokale duurzame economie die sociaal, ecologisch, economisch en technologisch bijdraagt aan een gezonde aarde met welvarende bewoners. Waar iedereen mee mag doen. En dat was onze opdracht.

Fenna Feenstra, fractievoorzitter