Fryslân

Op woensdag 26 januari 2022 stond als eerste en belangrijkste bespreekpunt op de agenda het Fryske Energieprogramma 2022-2025. De behandeling van dit punt heeft 5,5 uur geduurd en er werden maar liefst 27 moties en amendementen ingediend, waarvan drie door de SP.

De eerst SP-motie pleitte voor de oprichting van een eigen Friese energiecoöperatie, waarmee de winst die wordt gemaakt ook weer voor Fryslân wordt gebruikt. Omdat we peilden dat deze motie weliswaar sympathiek werd gevonden, maar het niet zou gaan halen, is de motie ingetrokken. In plaats daarvan gaat de SP we nu een voorstel doen om eerst een expertmeeting te organiseren. Daarvoor is door verschillende andere partijen al instemmend op gereageerd. Daarna wordt de motie alsnog ingediend of komt er een initiatiefvoorstel.

De tweede SP-motie stelde voor om geen kerncentrale in Fryslân te accepteren. Omdat deze motie eigenlijk beter past bij de Omgevingsvisie, is ook deze motie ingetrokken. Die zal bij de volgende behandeling van de Omgevingsvisie terugkomen.

In de derde motie - mede ingediend door de Partij voor de Dieren, GrienLinks en de Frysk Nasjonale Partij - wilde de SP Provinciale Staten uit laten spreken dat er geen grote datacentra in Fryslân mogen worden gevestigd. Woordvoerder hierbij was Hanneke Goede. Zij stelde: “Deze stroom verslindende datacentra kopen veelal groene energie in en pronken daar dan mee. Wat gemakshalve verzwegen wordt is dat honderdduizenden huishoudens die groene energie dan niet kunnen gebruiken. Verder kunnen datacentra leiden tot een drinkwatertekort vanwege de grote hoeveelheid koelwater die ze gebruiken. Er zijn al afschrikwekkende voorbeelden, zoals het datacentrum van Google bij de Eemshaven (zie foto hierboven) of de plannen voor een datacentrum bij Zeewolde van Facebook, dat maar liefst 80 hectare grond kost (ruim honderd voetbalvelden).” De motie werd aangenomen met 31 van de 43 stemmen. In haar reactie bij het indienen van de motie reageerde Gedeputeerde Sietske Poepjes “dat dit dan in een juridisch vat moet worden gegoten”.

Het tweede bespreekpunt, de Uitgangspunten voor het Fûns Skjinne Fryske Enerzjy (Fonds Schone Friese Energie, FSFE), gaf de SP ook aanleiding om een motie in te dienen. Deze motie - mede ingediend door Partij voor de Dieren en FNP - stelde dat er geen opslag van CO2 in de ondergrond mag plaatsvinden. Woordvoerder Hanneke Goede: “Dit vermindert weliswaar de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer, maar vermindert de uitstoot van CO2 niet. We willen dus niet dat het FSFE dit soort investeringen financiert.” Deze motie werd met 23 stemmen voor en 20 tegen ook aangenomen.

Bij het derde bespreekpunt, het rapport van de Noordelijke Rekenkamer (NRK) over de Regionale Energiestrategie (RES), was Peter van Noort woordvoerder. Peter stelde: “Door de NRK wordt geconstateerd dat de participatie onder stakeholders en met name inwoners nog niet goed verloopt. De NRK vraagt dan ook nadrukkelijk om de vier aanbevelingen uit het rapport over te nemen. Ik wil  een harde garantie van de Gedeputeerde over het één op één overnemen van de vier door de NRK genoemde aanbevelingen en deze in de startnotie RES 2.0 op te nemen.” Hij diende hier dan ook een motie in met die strekking. In haar reactie gaf Gedeputeerde Sietske Poepjes aan dat het voor haar niet mogelijk was om echt harde garanties te kunnen geven. De motie werd verworpen met 15 stemmen voor en 28 tegen. Desondanks is de SP van plan om de sterke argumenten van Peter voor met name de participatie van burgers vaker te gaan gebruiken.

Tenslotte heeft de SP nog twee moties vreemd aan de orde van de dag mede ingediend. De eerste motie van de PvdA bepleitte dat Gedeputeerde Staten om Den Haag te vragen helderheid te geven over de mogelijke gaswinning bij Ternaard. De tweede motie van de FNP bepleitte om in Den Haag een signaal af te geven dat de kinderhartchirurgie in Groningen behouden moet blijven. Beide moties werden met een zeer ruime meerderheid van 39 van de 43 stemmen aangenomen.

Al met al kijkt de SP Fryslân met tevredenheid terug op deze Statenvergadering.