Fryslân

De SP staat volledig achter de gedupeerden van de funderingsschade in het veenweidegebied. Het voorstel van de Funderingstafel willen we overnemen, de mensen met een Code Rood woningen moeten zo snel mogelijk geholpen worden en de provincie moet haar verantwoordelijkheid nemen.
Het betoog van woordvoerder Hanneke Goede:

"In 2013 wordt ca 4000 genoemd, in 2019 3500 en nu spreken we over ca 8100 woningen. De SP is bang dat dit het nog niet is.
Een meerderheid van de Staten heeft gestemd vóór de Veenweideaanpak. Maar de maatregelen zijn gericht op de kansrijke gebieden, niet op het hele gebied.
Hierdoor zal nog meer veen oxideren, het gebied zal verder zakken en daardoor zal het grondwater ook omlaag gebracht moeten worden. Deze mag tot 90cm onder het maaiveld. Ondanks dat het veenweidegebied een steeds grotere spons, een steeds dieper bord gaat worden, zal het water vanuit de hoger gelegen zandgronden verdwijnen in sloten en vaarten en via de spuien de Waddenzee op verdwijnen. Dit geeft de zoute kwel, ook vanuit de Waddenzee en al een eind de provincie in getrokken, meer en meer kans om zowel de kleischil als het veenweidegebied over te nemen.
Wat gaat dit wederom lagere, maar ook zoute water doen met de funderingen, maar ook: wat gaat dit doen voor de landbouw? Wat kan je nog telen op zoute grond? En hoe goed is zout water voor het vee?

Als we het hebben over de drooglegging binnen het veenweidegebied en specifiek de Groote Veenpolder, spreken we over de nieuwe situatie, na 2000 of soms zelfs na 2010, waarbij grondwaterstanden op 60 tot 120cm diep gehouden werden. Zowel actief, dus wegpompen, of passief, waarbij het maaiveld daalde en daarna het grondwater weer verlaagd werd.
Pakken we echter de oude drooglegging van VOOR 2000 erbij, dan komen we in een andere situatie, waarbij een drooglegging van120 tot 250cm geen uitzonderingen zijn.
Bij deze drooglegging hebben funderingen dus lange tijd zonder water gestaan, waarbij in 2008 letterlijk wordt geschreven, en ik citeer: De peilveranderingen in de Groote Veenpolder worden o.a. uitgevoerd in het belang van de landbouw. De optimale grootte van de drooglegging wordt behalve door de landbouw ook belaad door de verwachte schade die optreedt aan bebouwing door de daling van de grondwaterstand en de beperking van de klink.

Met eerder gezegde in het achterhoofd, vindt de SP dat het “Is het moreel of jurididisch” geneuzel achterwege moet blijven en de provincie haar verantwoordelijkheid moet pakken.
Daarom dienen we met Statenlid Wiersma een motie in om ZSM, maar uiterlijk binnen een jaar met een maatwerkoplossing te komen voor de Code Rood gevallen.
Samen met PvdD en D66 willen we ook graag het advies van de funderingstafel leidend maken.
Het aanvullend onderzoek van de KCAF van D66 dienen we mee in. De SP heeft contact gehad met het KCAF en zien veel in de door hun gebruikte applicatie “FUNDERMAPS” om de aard en omvang van de funderingsproblematiek in kaart te krijgen.
O.a. met diverse data zoals grondwater, bodem, satellietdata, archiefdata, enz. Het vullen met nieuwe gegevens en gegevens die nog niet centraal bekend zijn, kan door de gemeentes en/of provincie of KCAF worden uitgevoerd. Fundermaps wordt ook gebruikt als ondersteuning van het funderingsloket, aangezien alle informatie inzake funderingen zijn gebundeld...
En tot slot dienen we met de PVDA de motie in om bij die gevallen waarin de eigen bijdrage door de financiële situatie van de woningeigenaar een belemmering is om het funderingsonderzoek te laten uitvoeren, kwijt te schelden. We hadden dit graag voor iedereen gedaan, maar dit budget is eindig en we moeten ergens beginnen."