Fryslân

Het wordt hoog tijd dat op deze website het standpunt van de SP Fryslân over de (afname van) de weidevogels uiteen wordt gezet. Aanleiding om dit nu te doen is een motie van JA21.

Tijdens de vergadering van Provinciale Staten (PS) van 29 mei jl. diende JA21 een motie in, getiteld “Weidevogel predatiebeheer”. Volgens JA21 zijn predatoren de oorzaak voor de achteruitgang van de weidevogels. Overigens zijn veel “weidevogelbeschermers” deze mening ook toegedaan. In de motie vraagt JA21 het college van Gedeputeerde Staten om actief predatiebeheer tot de kern te maken van het weidevogelbeleid, teneinde de doelstellingen te kunnen realiseren. Tijdens de PS-vergadering spraken het CDA en BBB hun steun aan de motie, waardoor deze, waarschijnlijk met steun van VVD en PVV, al op een meerderheid kon rekenen (24 van de 43 zetels).

In de motie wordt verwezen naar een artikel over de neergaande trend van de weidevogels: https://www.clo.nl/indicatoren/nl147915-trend-van-boerenlandvogels-1915-2023 om die trend aan te tonen. Verder wordt verwezen naar een artikel waarin staat: “In het geval van intensievere bestrijding steeg de nestoverleving en was ook de kuikenoverleving over het algemeen hoger.” (zie https://www.altwym.nl/nieuws/gruttos-en-predatorenbeheer/).

JA21 vergeet echter een paar dingen. In het eerste artikel staat namelijk ook: “In het begin van de 20e eeuw profiteerden onder meer kievit en grutto van het toenemende agrarisch grondgebruik en het ontstaan van grote open gebieden met meer geschikt broedhabitat. Na 1960 sloeg de toename bij deze groep soorten om in een gestage achteruitgang door schaalvergroting en een toenemende intensivering van bedrijfsvoering en grondgebruik, in combinatie met een sterke ontwatering van het landbouwgebied. Door verslechteringen in de voedselsituatie, nestgelegenheid, rust en dekking nam de habitatkwaliteit voor vooral grondbroeders af.” In het tweede artikel staat ook : “Weidevogels staan in West-Europa onder grote druk. Daarvan zijn negatieve effecten van de moderne landbouwmethoden op overleving van nesten en kuikens een belangrijke oorzaak.”

Volgens SP Fryslân is de bestrijding van predatoren (vaak beschermde soorten) slechts symptoombestrijding. Kijk bijvoorbeeld eens naar dit onderzoek van het Kenniscentrum Akkervogels, waaruit blijkt dat “bij slechts 5% van de nesten predatie werd vastgesteld”: https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=32315.

De werkelijke oorzaak ligt bij de intensivering van de landbouw. In het hierboven aangehaalde artikel staat bijvoorbeeld ook: “Ondanks dat de nesten werden gemarkeerd met een stokje waren agrarische activiteiten toch nog de belangrijkste verliesoorzaak.” Denk daarbij bijvoorbeeld ook eens aan de raaigraswoestijnen. Daarin kan geen enkele weidevogel broeden. Voeg daarbij: het gebruik van pesticiden; de lage grondwaterstanden; het injecteren van drijfmest die het bodemleven verwoest; het vroege maaien (begint vaak al in april!). Uit een onder zoek van de WUR (Wageningen University and Research) blijkt: “Vooral op structuurrijk (kruidenrijk) grasland met een open grasmat en gras met een lengte van 15-25 cm lang gras groeien gruttojongen het beste op.” Zie hiervoor: https://edepot.wur.nl/175732.

Voor de stemming in Provinciale Staten plaats zou vinden, werd de motie van JA21 (“na overleg met andere partijen”) ingetrokken. Gelukkig maar, anders zou het provinciale beleid op dit gebied slecht uitpakken. Het is nu nog wel even afwachten wat het college van Gedeputeerde Staten, gedomineerd door de BBB, met de achteruitgang van de weidevogels gaat doen. De SP Fryslân vreest het ergste….