Fryslân

De SP roept GS op om het exporteren van kankerverwekkend teerhoudend asfalt (TAG) naar het buitenland te voorkomen. Recent verschenen berichten in de media over export van teerhoudend asfalt dat kankerverwekkend is en om die reden is er in het Landelijk Afvalbeheersplan de verplichting opgenomen om het thermisch te reinigen. De verwerkers hebben nu echter op grond van een Europese regel een maas in de wet gevonden om het veel goedkoper te kunnen exporteren. SP Statenlid Ad van de Kolk: “Nu lopen mensen in onder anderen Letland, Estland en Polen door ons wegenafval verhoogde kans op long en blaaskanker. Dat kunnen we niet accepteren.”

Minister Cramer (Milieu) wil gemeenten en provincies niet verplichten tot het opnemen van de Nederlandse norm van thermisch reinigen in de contracten voor aanbesteding van wegwerkzaamheden. De SP Tweede Kamerfractie zal de minister blijven aanspreken op haar verantwoordelijkheid, maar doet intussen een beroep op provincies en gemeenten als wegbeheerders. Deze overheden hebben als verantwoordelijk wegbeheerder ook de mogelijkheid om bij aanbesteding in contracten voor wegwerkzaamheden thermische reiniging als voorwaarde op te nemen en zo export naar het buitenland te voorkomen.
Aangezien er in Fryslân grote infrastructurele projecten op stapel staan wil de SP Statenfractie toezeggingen van GS in dat opzicht. Van de Kolk: “Thermische reiniging houdt in dat de kankerverwekkende stoffen door verhitting uit het asfalt worden verwijderd. Daarna kan het asfalt weer worden gebruik als verharding onder wegen en dijken. De Thermische reiniging is duurder dan exporteren. De provincies betaalden al wel op basis van de Nederlandse regels voor thermisch reinigen van duizenden tonnen teerhoudend asfalt. Maar door de Europese maas in de wet steken de asfaltverwerkers die nu exporteren dus ook nog eens dikke winsten aan gemeenschapsgeld in hun zak. Er wordt in feite niet geleverd wat verwacht mag worden. De SP heeft over deze kwestie schriftelijke vragen gesteld aan het college van Gedeputeerde Staten om meer duidelijkheid te krijgen over de situatie in Fryslân.”

Hieronder de schriftelijke vragen die door de SP Statenfractie zijn gesteld:
1. Bent u bekend met berichtgeving in de media en van afvalverwerkers waaruit blijkt dat teerhoudend asfalt, afkomstig van Nederlandse wegen, geëxporteerd word. ?
2. Is het GS bekend dat sinds begin jaren ’90 teerhoudend asfalt granulaat (TAG) niet meer toegepast mag worden in ons land vanwege kankerverwekkende polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s)?
3. Zijn GS bekend met het feit dat blijkt dat ons Nederlandse beleid sinds enkele jaren wordt ondergraven door een Europese regel die stelt dat teerhoudend asfalt granulaat als groene lijststof geëxporteerd mag worden indien er zich minder dan 50mg/kg aan benzo(a)pyreen, een van de PAK’s, in bevindt?
4. Is GS bekend of er in Fryslân verwerkers zijn die nu de gelegenheid te baat nemen om TAG, veel goedkoper dan thermisch reinigen, te gaan exporteren omdat er iets minder dan 50 mg/kg in zit? Ook voor materiaal waarvoor wegbeheerders als Rijkswaterstaat, provincies en gemeenten de prijs voor thermisch reinigen hebben betaald?
5. Zijn GS het met de SP eens dat op deze manier verwerkingsinstallaties voor thermische reiniging die speciaal op grond van onze regels voor TAG zijn gebouwd, worden onderbenut? En zo nee, waarom niet?
6. Is het u bekend dat TAG wordt geëxporteerd(1)?
7. Hoeveel wegen met TAG liggen er nog in Fryslân en om hoeveel ton gaat het dan?
8. Hoeveel ton TAG is er, sinds de invoering van de minimumstandaard thermisch reinigen in het Landelijk Afvalbeheer Plan in 2001, verwijderd uit Fryslân?
9. Bij hoeveel projecten is dit het geval geweest?
10. Welke bedragen heeft u per ton voor verwerking van TAG betaald?
11. Bent u bij het vaststellen van de bedragen in alle contracten uitgegaan van thermische reiniging?
12. Stond dit ook als zodanig in al de contracten?
13. Zo ja; heeft GS de garantie dat dit verwijderde TAG daadwerkelijk thermisch is gereinigd? Zo nee, bent u bereid dit na te gaan bij de verwerkers en indien thermische reiniging niet kan worden aangetoond de verwerker aan te spreken op zijn wanprestatie en alsnog thermische reiniging te eisen of als dat niet meer mogelijk is het teveel betaalde terug te vorderen?
14. Bent u bereid voortaan bij aanbestedingen in contracten nadrukkelijk de eis van thermische reiniging op te nemen als verwerking van TAG, zodat export naar het buitenland onmogelijk wordt gemaakt, ook en vooral bij de bouw van eventuele nieuwe asfaltcentrales? Zo nee, waarom niet?
15. Bent u bereid, indien dit nog niet het geval is, om contact op te nemen met het CROW (2) en samen met andere wegbeherende overheden de Code Milieu Verantwoord Wegbeheer (Code MVW) te ondertekenen waarin wordt vastgelegd dat wegbeheerders zich houden aan thermische reiniging van teerhoudend asfalt? Zo nee, waarom niet?
16. Bent u bereid gemeenten in de provincie aan te sporen ook de Code Milieuverantwoord Wegbeheer te ondertekenen? Zo nee, waarom niet?

(1) reportage “Netwerk” 9-12-2009
(2) www.crow.nl