Veenweide; grondwater
Het veenweidegebied is voor Fryslân de sleutel voor het waterbeheer van de provincie. Vanuit de zandgronden loopt het water naar de Fryske boezem en zo verdwijnt zoet water, wat in de provincie nodig is, via de spuien in de Waddenzee. Het water doet er eeuwen over om van de zandgronden bij "Het lage midden" en het veenweidegebied te komen. Hierdoor is dat gebied een spons voor het zoute water uit de Waddenzee, wat al onder een groot deel van de provincie plaats heeft gekregen.
Door het inklinken (verbranden van veen wat in aanraking is gekomen met zuurztof) zakt het veenweidegebied. Om het niet onder water te laten stromen, verlaagt It Wetterskip de grondwaterstanden. Dit heeft weer tot gevolg dat het veen inklink en er weer weggepompt gaat worden.
Op deze manier wordt het veenweidegebied een nog dieper bord dan "Het lage midden nu is. Door de combinatie van instroom van de zoute kwel en het wegpompen van het grondwater, krijgt het zoute water steeds meer kans om het zoete water te verdringen of te vermengen. Hierdoor wordt boeren in een groot deel van de provincie (kleischil en veenweidegebied) onmogelijk, omdat de grond te veel verzilt is.