Fryslân

Verkiezingsprogramma SP Fryslân 2019-2023

Inleiding

Menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Dat waren, zijn en blijven de uitgangspunten van onze partij. Het lijkt tegenwoordig bijna normaal dat we elkaar bestrijden in plaats van samen te leven en samen te werken aan een samenleving waar iedereen mee kan doen en kansen krijgt. Het kapitalisme en neoliberalisme hebben ervoor gezorgd dat we in een crisis kwamen. Het zijn het kapitalisme en neoliberalisme die ervoor zorgen dat we er steeds dieper in zakken, als in drijfzand. Wij willen een provincie met een sociaal gezicht zijn, een provincie waar het gaat om de mensen die er wonen.

Het kabinet roept heel hard dat het zoveel beter gaat met Nederland. De economie trekt aan. Het CBS publiceert over de toename van het aantal miljonairs. Maar wat ook toeneemt is de tweedeling, de kloof tussen arm en rijk. Inkomensverschillen nemen toe. Zorg, studeren en wonen worden voor velen onbetaalbaar. Sociale zekerheid neemt af, verzorgingshuizen gaan dicht, er is minder thuiszorg en ouderen worden afhankelijk van mantelzorg. De wachtlijsten in de jeugdzorg worden alsmaar langer. Verpleegkundigen, huisartsen, politieagenten, jeugdhulpverleners, leraren, buschauffeurs en andere groepen hadden geen andere keus dan actievoeren, omdat het water hen aan de lippen staat. 

Maar voor wie is de overheid er? Voor grote bedrijven? Voor andere overheden? Of is zij er voor de mensen? 

Uiteraard kiest de SP voor dat laatste. Ook in de provincie, die ‘verder van de mensen afstaat,’ moeten de mensen om wie het gaat voorop staan. Wij willen iedereen betrekken bij de plannen waar de provincie een rol in speelt. Omwonenden een stem geven. Wij willen dat de provincie zich inzet voor goed en betaalbaar wonen. Wij willen dat zorg voor iedereen bereikbaar en betaalbaar blijft. Geen taak van de provincie? Dat mag nooit een reden zijn om te zeggen: ‘Dan doen we dat maar niet.’ Overheden moeten juist samenwerken om maatschappelijke opgaven het hoofd te bieden. Doen wat nodig is voor de inwoners van Fryslân, dát willen wij bereiken. 

De Nuon-gelden[1], waarmee de provincie de afgelopen zittingsperiodes flink heeft geïnvesteerd, raken zo langzamerhand op. Dat heeft invloed op de begroting en op het aantal mensen dat bij de provincie werkt. Volgens de SP moeten grote maatschappelijke opgaven, zoals energietransitie, omschakeling van de landbouw, circulaire economie (o.a. hergebruik grondstoffen, maar ook verantwoord ondernemen) en leefbaarheid voor lange tijd in de begroting komen. De economische ontwikkeling van Fryslân moet daarbij in het teken staan van deze doelen. 

We horen vaak zeggen dat de provincie geen invloed heeft op de regering. Niets is minder waar! Als SP Statenfractie hebben we intensief contact met onze Tweede Kamerleden, die we vertellen wat er speelt in onze provincie. Gedeputeerden hebben regelmatig overleg met ministeries. Een van de eerste taken als Statenlid is het kiezen van de leden van de Eerste Kamer! Het is belangrijker dan ooit dat we veel SP’ers in de Eerste Kamer krijgen. Zij hebben veel invloed op de plannen van het kabinet. 

We kiezen met ons verkiezingsprogramma bij sommige onderwerpen bewust voor hoofdlijnen, omdat de uitwerking pas kan worden gegeven na overleg met de omgeving, de inwoners, de mensen die het aangaat. Wij willen namelijk niet over de mensen besluiten, maar juist met hen. Dit geldt ook voor onderwerpen waarbij wij samenwerken met gemeenten, regio’s, of ander partners.